یکی از مصادیق آزادی حق خروج از کشور است که در کشور ما بر حسب جنسیت متفاوت است. این محدودیتها برای زنان اعمال شده و آنها باتوجهبه سن، وضعیت تاهل و آزادیشان برای خارجشدن از کشور میتوانند از ایران خارج شوند.
اگر زنان و دختران دارای گذرنامه باشند، ممنوع الخروج نباشند و قوانین داخلی کشور در خصوص موارد مختلف اجازه خروج از کشور را از آنان سلب نکرده باشد و دارای اذن خروج از کشور از قیم قانونی و یا همسر خود باشند می توانند به سفر خارج از کشور اقدام کنند.
باتوجهبه شرایط زنان، اینکه مجرد باشند و به سن قانونی یعنی 18 سال تمام نرسیده باشند و یا اینکه مجرد بوده ولی به سن قانونی 18 سال تمام رسیده باشند و یا اینکه زنان متاهل باشند و یا از همسر خود طلاقگرفته باشند به روش طلاق توافقی یا غیر از آن، در تمامی این حالات قانون شرایطی را برای اخذ گذرنامه و خروج از کشور برای زنان مشخص کرده است که در اکثر موارد اجازه ولی یعنی پدر و یا پدربزرگ و اجازه همسر در صورت تاهل از الزامات اذن خروج از کشور است.
قوانین خروج از کشور برای زنان
برای زنان متأهل حتی اگر سنی زیر 18 سال یعنی زیر سن قانونی داشته باشند بهمنظور خروج از کشور به اجازه همسر خود نیاز دارند و تا زمانی که ازدواج زن و شوهر برقرار باشد و از یکدیگر جدا نشده باشند اجازه همسر بهمنظور صدور گذرنامه و خروج از کشور برای زنان متاهل الزامی است.
لازم به ذکر است که اذن همسر برای خروج زنان کاملاً موردی بوده و مادامالعمر نیست و در هر بار خروج از کشور برای زنان متاهل اذن شوهر لازم است. این به این معنی است که هر لحظه که مردان بخواهند میتوانند از خروج همسرشان جلوگیری کنند و گذرنامه زن تا رفع مشکل ضبط میشود. زنانی که طلاق یا طلاق توافقی گرفتهاند بهمنظور خروج از کشور به اذن ولی یا دادگاه نیاز دارند.
اگر نیاز به مشورت با یک وکیل طلاق دارید حتما با گروه وکلای هوداد تماس بگیرید.
در موارد ذیل بانوان متأهل میتوانند از کشور خارج شوند و نیاز به اجازه شوهر و اذن خروج از کشور ندارند:
- اگر زن و شوهر هر دو در خارج از کشور مقیم باشند.
- زنانی که با مردان غیر ایرانی ازدواج کردهاند اما هنوز تابعیت ایرانی خود را حفظ کردهاند.
- زنانی که عازم سفر حج تمتع هستند.
- اگر مرد در حین عقد شرط خروج از کشور را به همسر خود داده باشد.
- اگر نیاز به خروج اضطراری زن متاهل باشد و دادستانی با آن موافقت کند.
- اگر زن برای خروج از کشور وکالت داشته باشند.
- شرایط خروج از کشور برای دختران
- برای دختران و یا حتی پسرانی که به سن قانونی نرسیده و زیر 18 سال و مجرد هستند، اجازه ولی قانونی یعنی پدر یا پدربزرگ برای خروج از کشور لازم است.
مادر در اذن خروج از کشور هیچ نقشی ندارد. حتی اگر مادر اجازه خروج به دختر خود بدهد اما پدر اذن خروج ندهد و با خروج دختر مخالف باشد، اجازه خروج از کشور به دختر داده نخواهد شد.
اما اگر دختران به 18 سال تمام رسیده باشند حتی در صورت مجرد بودن میتوانند از کشور خارج شوند و گذرنامه بگیرند مگر اینکه ولی و قیم دختر مانع خروج دختر مجرد بالای 18 سال شود.
مقررات مربوط به اخذ گذرنامه
گذرنامه سندی است که مأموران دولت برای مسافرت ایرانیان به خارج از کشور یا اقامت در خارج از کشور به ایرانیان میدهند. وجود صرف گذرنامه به معنای اذن خروج از کشور نیست. مطابق بند 1 ماده 18 قانون گذرنامه، صدور گذرنامه برای افرادی که به سن قانونی نرسیدهاند یعنی زیر 18 سال هستند و تحت قیمومت هستند با اجازه کتبی از ولی شامل پدر یا پدربزرگ و مطابق موارد ذیل امکانپذیر است:
فرد زیر 18 سال بیمار باشد و شورایعالی پزشکی به وی معرفینامه داده باشند.
فرد زیر 18 سال دارای والدین یا قیم قانونی باشد که در خارج از کشور مقیم هستند.
همسر و فرزندان زیر 18 سال کارکنان دولت درصورتیکه مدت مأموریت آنها بالای شش ماه باشد و بالاترین مقام وزارتخانه یا سازمان دولتی این موضوع را تایید کنند.
شرکت در سمینار و مسابقات علمی و فرهنگی و ورزشی اگر بالاترین مقام نهاد مربوطه آن را تایید کند برای افراد زیر 18 سال مجرد جهت اخذ گذرنامه امکانپذیر است.
بهمنظور اخذ گذرنامه حضور شخص الزامی است و مدارکی چون اصل شناسنامه و کارت ملی، ارائه اصل آخرین پاسپورت درصورتیکه نیاز به تمدید باشد، عکس با شرایط خاص برای مثال مردان میبایست بدون کلاه، عینک، زیورآلات، کروات، آرایش مو و محاسن باشند و رنگ لباس فرد با زمینه عکس یکی نباشد.
همچنین خانمها میبایست با حجاب کامل و بدون آرایش و زیورآلات همراه با روسری و یا مقنعه باشند و همچنین برای افراد زیر 18 سال چه دختران و چه پسران اجازه کتبی و محضری از قیم قانونی و برای دختران و پسران زیر 15 سال گواهی اشتغال به تحصیل لازم است.
خروج از کشور برای زنان با حکم دادگاه
اگر همسر زن اذن خروج از کشور را به وی ندهد لازم است تا به دادستانی مراجعه کرده و دلایل و ادله خود را بیان کنند و وثیقهای آماده کنند تا دادستان بهجای همسر زن اذن خروج از کشور را به وی دهد.
تشخیص ضرورت خروج زن به خارج از کشور توسط دادستان حتی با ارائه وثیقه پیچیدگیهای خاص خود را دارد. اغلب دادستان در شرایط حاد بیماری که زن تنها راه علاج در خارج از کشور را داشته باشد به وی اذن خروج از کشور را میدهد و احتمال دادن اذن خرج توسط دادستان در مواردی غیر از مورد نامبرده بسیار دشوار است.