فدیه در طلاق چیست؟

فدیه یک حکم فقهی و قانونی در کشور ماست که از زمان قدیم تاکنون وجود داشته است. فدیه در لغت به معنای پرداخت مبلغی برای آزادسازی یک اسیر یا زندانی است. همچنین گاهی ممکن است به عنوان مالی که برای رهایی از شر یک فرد ظالم یا دزد در نظر گرفته شود.

به طور کُلی باید به این موضوع آگاه باشیم که فدیه به معنای پرداخت مال مشخصی برای رهایی از مشکلات است. به همین دلیل است که در مسئله طلاق نیز زن برای رهایی از مشکل و کراهت از شوهر خود، مبلغی را پرداخت می‌نماید تا او را به طلاق راضی کند.

به موجب ماده 1146 قانون مدنی در طلاق خلع، زن می‌تواند با بخشیدن مالی به نام فدیه، رضایت همسر خود را برای طلاق به دست آورد. به واسطه این ماده زنی که نسبت به  کراهتی که از زندگی مشترک با همسر خود دارد حاظر است مالی را که شرایط قانونی آن وجود دارد به او ببخشد تا بتواند طلاق بگیرد. شایسته ذکر است که فدیه در طلاق مبارات نیز وجود دارد که شبیه به طلاق خلع است و از سر نارضایتی با زندگی مشترک و کسب رضایت شوهر انجام می‌شود.

طلاق خلع و مبارات هر دو از موارد طلاق بائن بوده و فدیه در هر دوی آنها وجود دارد. تنها تفاوت میزان فدیه در طلاق خلع و بائن است که باعث می‌شود این دو طلاق نیز با هم متفاوت باشند.

همچنین شایسته ذکر است که فدیه یک حق قانونی است که برای مردان در نظر گرفته شده است و خانم‌ها نمی‌توانند از این حکم برای اخذ مال از همسر خود استفاده کنند. مرد می‌تواند با ارائه درخواست عدم سازش با همسر خود به دادگاه خانواده، طلاق را ممکن سازد.

مقدار فدیه در طلاق خلع و مبارات مشخص شده است و به راحتی می‌توان مبلغ آن را تعیین نمود. میزان فدیه در طلاق خلع می‌تواند هر مقدار مالی باشد؛ این مال می‌تواند کمتر، بیشتر یا معادل مهریه باشد و این مبلغ به توافق طرفین بستگی دارد. در واقع میزان فدیه در طلاق خلع محدودیت خاصی ندارد و جلب رضایت شوهر مهم‌ترین نکته آن است.

مطابق ماده 1147 قانون مدنی، زن و مرد هر دو از زندگی مشترک کراهت دارند اما مرد حاضر به طلاق همسر خود نیست. درست مانند طلاق خلع، در طلاق مبارات نیز زن از شوهر خود اکراه دارد و حاظر است با بخشیدن مالی به همسر خود طلاق بگیرد. میزان فدیه در طلاق مبارات می‌تواند معادل مهریه یا کمتر از آن باشد.

تا اینجا در مورد قوانین مربوط به فدیه و میزان آن در انواع طلاق خلع و مبارات صحبت کردیم و تفاوت‌های این دو نوع طلاق را بر اساس دو ماده 1146 و 1147 قانون مدنی بیان کردیم. در این قسمت در مورد شرایط رجوع از فدیه در طلاق خلع و مبارات و اصولاً امکان این مسئله توضیح می‌دهیم. لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.

عده در طلاق بر اساس ماده 1150 قانون مدنی به معنای مدت زمانی است که زن بعد از طلاق اجازه ازدواج مجدد ندارد؛ بنابراین طبق قانون زن نمی‌تواند در مدت عده هیچ شوهر دیگری اختیار کند. مدت زمان عده در قانون بر حسب شرایط متفاوت است و معمولاً 3 ماه است؛ البته این مدت زمان برای زنان باردار تا پایان وضع حمل است.

رجوع در طلاق به معنای بازگشتن مرد در مدت زمان عده است؛ به این معنا که در مدت زمان عده مرد می‌توان بدون خواندن صیغه ازدواج به همسر خود باز گردد و تنها صیغه طلاق از اعتبار خارج می‌شود. اما نکته مهم برای ما این است که در طلاق خلع و مبارات امکان رجوع مرد وجود ندارد.

در مورد رجوع فدیه در طلاق خلع و مبارات باید گفت که این مسئله تنها در مدت عده برای زن امکان پذیر است. در واقع زن می‌تواند در مدت عده از پرداخت فدیه منصرف شود و در این صورت مرد نیز امکان رجوع به همسر خود را به دست می‌آورد.